Metro Greece - Culture • Τέχνες Βιβλίο • 13 Μαΐου 2013

«Μυστήριο, δράση, πρόσωπα, χώροι, γεγονότα παίρνουν μορφή...»

Η συγγραφέας Βάσω Παπαδοπούλου μιλά για το μυθιστόρημά της «Αλμυρά Ευλογημένα βλέμματα».

Συνέντευξη στη Χριστίνα Διαμαντοπούλου

Ο Φάνης, ο όμορφος γιατρός, φτάνει στο νησί για την άσκηση του Αγροτικού του. Τα τριάντα χρόνια του τα πέρασε στην οικογενειακή εστία, χωρίς καμιά παρεκτροπή. Είναι ανεξάρτητος, αυτόνομος για πρώτη φορά και επιζητά εντάσεις, έρωτες, περιπέτεια, ώστε να καλύψει τον χαμένο καιρό.

Η Ιωάννα, ταλαντούχα χορεύτρια, εγκαταλείπει την πολλά υποσχόμενη καριέρα της, την δίχως αναστολές έντονη ζωή της, για να δοκιμάσει τους αυστηρούς κανονισμούς του μοναχικού βίου. Αναζητά τη γαλήνη, για να επαναπροσδιορίσει την πορεία της.

Ο γιατρός καλείται στη Μονή όταν η σχεδόν αιωνόβια αδελφή Θέκλα, χρειάζεται τη βοήθειά του, και σαγηνεύεται…

Είναι δυνατόν μια γριά καλόγρια, αφιερωμένη ολόψυχα στην προσευχή και μόνο, να γνωρίζει την ανθρώπινη φύση;

Η Ηγουμένη αναγκάζεται να ακολουθήσει εντολές…

Ο αλαφροΐσκιωτος του νησιού θυμώνει…

Όσο ο χειμώνας δίνει τη θέση του στην άνοιξη, οι άνθρωποι και τα γεγονότα εξελίσσονται.

Η σαγήνη του έρωτα έχει θέση στις πεντακάθαρες αυλές του μοναστηριού;

Τα «Αλμυρά ευλογημένα βλέμματα» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας;

Νομίζω πως δεν υπάρχει κάτι που γίνεται τυχαία. Πάντα διάβαζα λογοτεχνία και πάντα κάτι σημείωνα. Άλλοτε μικρά κειμενάκια, άλλοτε κάποιους διαλόγους ή μία σκηνή που είχα παρακολουθήσει και με είχε εντυπωσιάσει, κάποια μικρά αφηγήματα σαν παραμύθια, όλο και με κάτι φόρτωνα τα συρτάρια μου. Πριν από κάποια χρόνια συνειδητοποίησα πως αυτός ο όγκος είχε μεγαλώσει επικίνδυνα. Αντί να τα πετάξω, προτίμησα να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο γραφής που με κάποιον μαγικό τρόπο βοήθησε στην τακτοποίησή τους. Το πρώτο κείμενο που ξεμύτισε από τα σκοτάδια είναι τα «Αλμυρά ευλογημένα βλέμματα». Τίποτα όμως δε θα γινόταν αν δεν υπήρχε η επιμονή και η στήριξη από την «Άνεμος εκδοτική», ευχαριστώ από καρδιάς τους Νικόλα Τελλίδη και Γιάννη Φιλιππίδη, για την επιμονή, την υπομονή κυρίως όμως για την θερμή υποστήριξή τους.

Στο βιβλίο σας διασταυρώνουν τα βήματά τους χαρακτήρες, προσωπικότητες, βιώνοντας καταστάσεις σε ιδιαίτερο τόπο και χρόνο. Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός ή κάποιο πρόσωπο που γνωρίσατε και σας έδωσε το εναρκτήριο κέντρισμα, την αρχική έμπνευση για την αφήγησή σας;

Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο ή γεγονός, αντιθέτως υπάρχουν πολλά και μικρά. Ένα πρόσωπο που συναντήσαμε κάποτε, σε κάποιο νησί έδωσε κάτι από τον Αντρέα. Η επίσκεψη σε ένα μοναστήρι, έδωσε τον χώρο. Αφηγήσεις, πρόσωπα που πέρασαν ή που βρίσκονται στη ζωή μου, δάνεισαν κάποια χαρακτηριστικά τους στους ήρωες. Εκείνο όμως που ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για μένα είναι η εποχή, ελπίζω να κατάφερα να μεταφέρω την «ελπιδοφόρα» δεκαετία του 1990, όπου είχαμε την βεβαιότητα πως ζούμε καλύτερα από τους γονείς μας και την ελπίδα πως τα παιδιά μας θα ζήσουν καλύτερα από εμάς. Διανύουμε δύσκολους καιρούς, απατηλές οι ελπίδες του τότε, αλλά όπως και να το κάνουμε περάσαμε και όμορφες εποχές.

Φάνης, Ιωάννα. Δύο διαφορετικοί, αληθινοί άνθρωποι που συναντιούνται σε μία ιδιαίτερη συγκυρία και ατμόσφαιρα. Γράφοντας και αναπτύσσοντας τους χαρακτήρες τους, τι σας γοήτευσε περισσότερο και τι σας δυσκόλεψε;

Ο Φάνης υπήρχε στο μυαλό μου πάρα πολύ καιρό, είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόσωπο, καλό παιδί, από δεμένη οικογένεια, με μία μητέρα – κέρβερο. Είναι ένας χαρακτήρας όπως οι περισσότεροι φίλοι μας, τα αδέλφια μας, οι συγγενείς και οι σύζυγοί μας. Το πρόσωπο εκείνο που για τα πρώτα τριάντα χρόνια της ζωής του ακολουθεί κατά γράμμα τους «κανόνες» και τα πρέπει που έχει θέσει η κοινωνία, η οικογένεια, η κοινή λογική.

Η Ιωάννα από την άλλη είναι μία κοπέλα που έχει μεγαλώσει εντελώς διαφορετικά. Προέρχεται από μία δεμένη μεν οικογένεια, αλλά έμεινε μόνη της από πολύ νωρίς. Έχει μάθει από πολύ μικρή στην αυστηρή πειθαρχία εξ’ αιτίας του ταλέντου της. Ευλαβικά ακολουθεί τον στόχο της, δίχως της επιτρέπονται παρεκτροπές.

Το στοίχημα για τον μεν Φάνη είναι αν έχει τη δυνατότητα να κινηθεί εκτός των ορίων, μόνος και ελεύθερος, για την δε Ιωάννα, η οποία έκανε μία μεγάλη παρεκτροπή, αν έχει την δύναμη να επανέλθει στη διεκδίκηση του στόχου ή θα κάνει μία νέα αρχή.

Το μοναστήρι λειτουργεί στο βιβλίο όχι μόνο ως σκηνικό της ιστορίας, αλλά και ως πηγή επιρροής επί των ηρώων. Μπορείτε να σχολιάσετε αυτήν την επιλογή σας που είναι και πρωτότυπη, αλλά και χαρακτηριστική της ιστορίας;

Πολλοί οι λόγοι της επιλογής του μοναστηριού. Πρώτος λόγος, δε θυμάμαι κανένα ελληνικό νησί που να στερείται μίας τουλάχιστον μονής. Δεύτερος λόγος η Ιωάννα είναι αυστηρά πειθαρχημένη, επομένως και ο χώρος που θα επέλεγε να γίνει τόπος αναβάπτισης έπρεπε να έχει μεγάλη πειθαρχία. Που αλλού υπάρχουν περισσότεροι κανόνες και κανονισμοί εκτός από ένα μοναστήρι; Τρίτος λόγος, πρόκειται για έναν χώρο λατρείας του Θεού, οι δύο ήρωές μας όμως έχουν μία πολύ χαλαρή σχέση με τη θρησκεία, ο Φάνης λόγω του πατέρα του και η Ιωάννα επειδή έζησε με διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Πως θα επιδράσει λοιπόν επάνω τους αυτός ο χώρος; Τέταρτος λόγος, ήθελα μία «φωτισμένη» προσωπικότητα, περιορισμένη κάπου, άγνωστη και για τα δύο πρόσωπα, που όμως να υπάρχει η δυνατότητα να τη γνωρίσουν και ίσως να τους δείξει άλλα διαφορετικά μονοπάτια. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι, θα αναφέρω μόνο έναν ακόμα που είναι πολύ προσωπικός. Τα μοναστήρια μου δημιουργούν ένα αίσθημα φοβίας, ίσως η μοναξιά που αποπνέουν, η καθαρότητα, η ησυχία, δεν έχω εντοπίσει ακριβώς ποια είναι η αιτία αυτή της αίσθησης, ήθελα όμως να την ξορκίσω. Αν συνεχίσουμε, όμως, να μιλάμε για την υπόθεση και τα πρόσωπα του βιβλίου, θα το αναλύσουμε τόσο πολύ που δε θα έχει ενδιαφέρον πια για τον αναγνώστη…

Έχοντας μπει πια για τα καλά στην περιπέτεια της συγγραφής, ποια σκέφτεστε να είναι να επόμενα βήματά σας;

Το δύσκολο βήμα, δηλαδή το πρώτο, έγινε, έφερε μαζί του την έκθεση στους αναγνώστες, πέρασε η πρώτη ψυχρολουσία, τώρα τα υπόλοιπα είναι μάλλον απλούστερα, ή τουλάχιστον έτσι νομίζω. Τα συρτάρια μου είναι ακόμα γεμάτα από ανολοκλήρωτα κείμενα. Ανέσυρα ένα άλλο τετράδιο με αρκετές σημειώσεις και έχω αρχίσει να τακτοποιώ και να ερευνώ τα σχετικά με την νέα ιστορία. Επομένως η συγγραφή ξεκίνησε, προχωράει καλά, οι ήρωες έχουν στηθεί και έχουν αρχίσει να δραστηριοποιούνται. Μυστήριο, δράση, πρόσωπα, χώροι, γεγονότα παίρνουν μορφή. Το θέμα είναι εντελώς διαφορετικό όπως και το είδος, θα είναι μία αστυνομική ιστορία.

Πηγή