«Η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει μια εγκαταλελειμμένη Κούβα» - Συνέντευξη για την εφημερίδα «Η Ελλάδα αύριο» [28/09/2012]
«Οι θερμές αγκαλιές του κόσμου με χαρακτήρισαν εμπορικό», λέει στην «Ε» ο συγγραφέας.
Ο ιδιαίτερα αγαπητός στο κοινό –που τον στηρίζει και τον ακολουθεί χρόνια- συγγραφέας Γιάννης Φιλιππίδης, γλαφυρός και κατανοητός σαν την πένα του, μιλάει στην «Ε» για τις συγγραφικές του ανησυχίες και για το μέλλον του βιβλίου.
• Το μυθιστόρημα «κρατάς μυστικό» υπερασπίζεται την ιδέα πως κάποιες αλήθειες, είναι προτιμότερο να μένουν μυστικές. Υιοθετείς κάτι τέτοιο ή πιστεύεις πως κάθε αλήθεια οφείλει να βγαίνει στο φως, όσο επώδυνη και σκληρή κι αν είναι;
Η αλήθεια είναι η πιο ακριβή μας αξία κι αξίζει να λέγεται, προσωπικά την αποφεύγω μονάχα όταν πληγώνει χωρίς να φέρνει αποτέλεσμα, σα παράδειγμα αναφέρω ασθένεια φίλου, που δεν έχει καλό προσδόκιμο. Αλλά στο «Κρατάς μυστικό;», η αποκάλυψη της αλήθειας, ανατρέπει την τρέχουσα «φυσιολογική» ζωή δυο γυναικών, όχι απαραίτητα μ’ ευχάριστα αποτελέσματα. Αλλ’ ωστόσο ο ψεύτης –κατά τη γνωστή μας παροιμία- χαίρεται μια-δυο φορές το πολύ. Μετά, το ρόλο αναλαμβάνει το φως της ειλικρίνειας.
• Το τελευταίο σου μυθιστόρημα «ζωή με λες» αναδεικνύει τις υψηλές αξίες και τις κρίνει ως τις πλέον σημαντικές. Θεωρείς πως οι σύγχρονοι Έλληνες διέπονται απ’ αυτές ή έχουν χάσει... την μπάλα και έχουν στραφεί στις υλικές απολαύσεις και στο κυνήγι της δόξας;
Το «Ζωή με λες» είναι μικρές ενδιαφέρουσες στιγμές από ενσταντανέ πεζογραφίας. Επικεντρώνεται στις ακριβές αξίες, που χάνουμε λόγω της οικονομικής ένδειας και της απόγνωσης. Γινόμαστε αγριότεροι και δρούμε με την άμυνα ανήμερου ζώου. Αλλά ΔΕΝ ξεχάσαμε χιλιετίες τώρα, τον πολιτισμό, το φιλότιμο, τη ζεστή ανθρώπινη σχέση κι επαφή. Λέτε να το πάθουμε τώρα, για το χατίρι μιας καγκελαρίου απογόνου των Ες-Ες, που κατήντησε την οικονομία της Ευρώπης, όσο και το κοινό μας νόμισμα σα τα μούτρα της;
• Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σου;
Οι άνθρωποι και τα χαρακτηριστικά τους πρώτ’ απ’ όλα, απ’ τους οποίους κλέβω, μαγειρεύοντας χαρακτήρες. Αφετέρου, το τρέχον σκηνικό φόντο μιας Ελλάδας, που κινδυνεύει να γίνει όχι απλά μετακατοχική, αλλά μια χώρα σαν εγκαταλειμμένη Κούβα, της οποίας –αλίμονο- δε φέρουμε ούτε αυτήν την ίδια την αντοχή των κατοίκων της.
• Τα βιβλία σας θεωρούνται ευπώλητα. Κάποιοι υποστηρίζουν πως η μεγάλη εμπορικότητα ενός βιβλίου υποβαθμίζει την ποιότητά του. Η δική σας γνώμη;
Δεν ανήκω στην κατηγορία των συνηθισμένων «ευπώλητων» τίτλων και αμφισβητούμενων έτσι κι αλλιώς λιστών, αποτελώ outsider περίπτωση συγγραφέα, που δεν είχε άμεση ανάγκη ύπαρξης μ’ αυτή την ιδιότητα. Το κοινό ήρθε κοντά μου, άνθρωπο τον άνθρωπο, όχι μέσα από διαφημιστικά μπάνερ κι «υποκρισία» ευπωλήτου, που στην πραγματικότητα αποτελεί υπηρεσία τιμολογίου για τις αλυσίδες των βιβλιοπωλείων. Αποτελώ περίπτωση συγγραφέα, που λειτούργησε αλλιώς. Οι θερμές αγκαλιές με χαρακτήρισαν εμπορικό σ’ επίπεδο πωλήσεων, αυτό, όμως, απέχει μακράν των λοιπών, που «κατσικώνονται» στις λίστες με το «έτσι θέλω», όσων τις παράγουν χωρίς να ελέγχονται από πουθενά.
• Οι αυτοεκδόσεις θερίζουν, πολλοί εκδοτικοί οίκοι απειλούνται από λουκέτο και οι πωλήσεις βιβλίων έχουν εμφανώς μειωθεί. Ποιο πιστεύεις πως είναι το μέλλον του βιβλίου;
Αφού οι γνωστοί παλιακού χαρακτήρα εκδοτικοί οίκοι, αποφάσισαν να εξακολουθήσουν την ανάλογη επιλογή της μη διαχείρισης των χειρογράφων που λάμβαναν, τώρα συνωστίζονται για υπαγωγή στο περίφημο άρθρο 99, εν αγνοία ακόμα και των ίδιων των εργαζομένων τους. Άλλαξε η εποχή κι οι ανάγκες της, πολύ κακώς δεν το αντιλήφθηκαν έγκαιρα οι ίδιοι. καλώς «θερίζουν» οι πρωτοβουλίες των δημιουργών, αλλά κι αυτό πρέπει να γίνεται συστηματοποιημένα και συνεργατικά, όχι ο καθένας μόνος του ένας οίκος, δεν επιβιώνουμε έτσι.
• Διευθύνετε έναν σχετικά νεοσύστατο εκδοτικό οίκο, την «Άνεμος εκδοτική». Τι προσδοκίες έχετε ως προς την εμπορικότητα των τίτλων σε μέρες που το βιβλίο αντιμετωπίζει τη δική του κρίση; Και τι ανταπόκριση εισπράττετε απ’ τα βιβλιοπωλεία;
Αποτελώ επίτιμο συνεργάτη, έχοντας αναλάβει την επιλογή ανθρώπων και χειρογράφων, κάνω δηλαδή ότι δεν έκαναν για τον ευπώλητο Γιάννη, πλήθος οίκων. Οι πωλήσεις στα βιβλιοπωλεία είναι απελπιστικά ασήμαντες, αλλά άπαντες γνωρίζουν τον αγώνα μας και μας σταυρώνουν κάθε φορά που βγαίνουμε σ’ εκτός Αθήνας παρουσιάσεις. Η ζεστή επαφή με τον αναγνώστη –το μέγιστο κέρδος για έναν συγγραφέα- στηρίζει ικανοποιητικά την προσπάθεια μας, δε δημιουργεί μαύρες οικονομικές τρύπες, ούτε αποφέρει κέρδη: συντηρεί ωστόσο, την ιδιότητα μας και τον πολιτισμό που φέρει κάθε δημιουργός και τίτλος.
• Η «Άνεμος» εκδοτική είναι ανοιχτή σε νέες προτάσεις, νέους συγγραφείς;
Πήραμε την ιστορία των ελληνικών εκδόσεων από την αρχή. Χαιρόμαστε κι αξιολογούμε θετικά ή αρνητικά –με πλήθος παρατηρήσεων χάριν επανασυγκρότησης ακόμα και στις αρνήσεις μας, η παραγωγή του Οκτώβρη, υπερηφανεύεται ήδη από μόνη της για τους νέους δημιουργούς, που προστίθενται στην οικογένεια του «Ανέμου».
• Ποια είναι η σχέση σου με το αναγνωστικό σου κοινό;
Άμεση, στο βαθμό του εφικτού απολύτως προσωπική. Σε μας δε «παίζουν» κορδέλες και στέμματα. Ο Γιάννης είναι το ίδιο προσιτός με φίλους, δεν έμαθα στη ζωή μου να ‘μαι αχάριστος. Οι άνθρωποι που μ’ αγκαλιάζουν απολαμβάνουν πλήθος ερωτήσεων για τη δική τους ζωή –τη δική μου έτσι κι αλλιώς τη γνωρίζουν- κι η αδελφική σχέση με κάποιους απ’ αυτούς, είναι οριστική.
• Μελλοντικά σχέδια;
Πρώτ’ απ’ όλα να προχωρήσουν οι εντυπωσιακές στον αριθμό και την ποιότητα εκδόσεις του «Ανέμου». Παράλληλα δουλεύω σε τελικό βαθμό, το τρέχον μου χειρόγραφο που έρχεται μέσα στο φθινόπωρο, η επιμένουσα κι ανθεκτική Ελληνίδα εργαζόμενη. Η «Λούσιfair, η βασίλισσα της Κυψέλης» είναι αυτή, που μέσα από την απόλυτη ξεκαρδιστική σάτιρα, αναλαμβάνει ρόλο αντικαταθλιπτικό, τόσο για τους/τις αναγνώστες/στριες, όσο και για μένα τον ίδιο.